MAKAS: Ön ve yan pozası ayarlanan kağıt,
makaslar tarafından sıkıca tutulur ve döner haldeki baskı kazanına iletilir.
Basılan kağıt istife giderken makaslar geri döner ve yeni kağıdı baskı
kazanına götürür.
MAKAS TARAFI: Basılacak
tabakanın baskı makinası tarafından tutularak makine içerisinde ilerletildiği
tarafı.
MANZARA: Kağıdın baskıya yatay
olarak verilmesidir.
MEKANİK CİLTLEME: Bu yöntemde;
kapak ve iç sayfalar bir araya getirildikten sonra metal ya da plastikten
yapılmış spiral, vida ve perçinlerle birbirine tutturulur.
MONTAJ : Işığı geçiren
bir zemin folye (Astrolan) üzerine, baskısı yapılacak filmleri, traseye göre
yapıştırma işidir. Resim ve yazı filmlerini, her baskı rengi için ayrı ayrı
olmak üzere toplayıp belli bir plana göre boyutlarını değiştirmeyen tam saydam
folye üzerine, ayarlı olarak yapıştırılma işlemine “montaj”
denir. Günümüzde dijital ortamda montaj programları veya grafik
programları kullanılarak çalışmaların kalıba hazır hale getirilmesi işlemidir.
MONTAJ ŞABLONU: Baskıda
görünmesini istemediğimiz alanların örtücü kırmızı bant ve örtücü kırmızı kağıt
veya örtücü siyah kağıt ile kapatılması yoluyla elde edilen ve her renk için
hazırlanan şablondur.
MONTAJCI: Elle veya
bilgisayar destekli olarak montaj yapan kişidir.
MÜCELLİT: Baskı sonrası
işler ( Özellikle cilt işleri için kullanılan bir terimdir.) Baskısı tamamlanan
işlerin kesim, kırım, harman, dikiş, kapak takma vb. İşlemlerinin yapıldığı
işletmelere denir. Pek çok matbaanın kendi bünyesinde mücellithanesi bulunmakla
birlikte, özel kapak takma, varak yaldız vb. işlemler konusunda hizmet veren
ciltevleri bulunmaktadır.
NUMARATÖR: Birbirini takip
eden sayfalar veya perforaj ile ayrılmış karşılıklı sayfaların takibi için
istenilen yerlere baskı sonrası yapılan numara koyma işlemidir. Genel
olarak anlaşmalı işlerde yapılmaktadır.
OFSET BASKI: Nemlendirme ve mürekkep yardımı ile yapılan, noktanın işlemine ofset baskı denir. Kalıptan kauçuğa oradan da kağıda transfer yoluyla çalışan baskı tekniğidir. Film yüzeyindeki tram diye adlandırdığımız noktaların kalıp yüzeyinde oluşturdukları grenler, merdaneler vasıtası ile taşınan mürekkeplerle dolarlar. Dolan noktalar, mürekkebi bir diğer kazan üzerindeki blanket adını verdiğimiz kauçuğun üzerine kauçuk da kağıt üzerine transfer eder.
Ofset baskı tekniği 2 gruptan oluşur.
• Tabaka (Düz) ofset• WEB (Rotatif) ofset
OFSET PROVA: Kalıp,kağıt ve
mürekkep kullanılarak yapılan prova çeşididir. Deneme baskıda denir. Renk
tonları, kesim payları, kırım alanları önceden belirlenir. Bu işlem gerçekleştikten
sonra seri baskıya başlanır.
OPAKLIK: Kağıdın bir
tarafındaki baskıyı diğer tarafında göstermeme özelliğidir.
ORTA TON: Bir fotoğraf ya
da imaj da %30 ve %70 arasındaki tram değerine denir.
OVERPRİNT: Sözcük olarak
“altını oymama”, yani başka bir deyişle “üstüne bas” demektir. Renk
ayrımında ise overprint olarak işaretlenen bir objenin altında yer alan
farklı renkteki zeminler boşaltılmaz dolu olarak yer alır. Bu
nedenle overprint verilmiş bir objenin, altındaki renkleri örtecek kadar koyu
bir renge sahip olması gerekir. Örneğin, genellikle siyah ve altın-gümüş
yaldız gibi örtücü olan mürekkeplerin kullanılacağı renklerde overprint
komutu verilir. Çünkü siyah en koyu renktir ve altında hangi renk olursa olsun
siyah alanlar yine siyah görünecektir. Aynı şekilde örtücü mürekkeplerin
kullanılacağı renklerde alttaki renkle etkileşime girmeyeceğinden
altını oymaya gerek yoktur. Çünkü ofset baskıda kullanılan boyalar yarı
şeffaftır ve üste basılan renk alttaki renkle etkileşir ve belli oranda
karışır. Overprint genel ve normal şartlarda çok kullanılan ve devreye alınan
bir özellik değildir ama yapılan işe göre renklerin üst üste bindirilmesi ve
oymaması gerekebilir.Overprint uygulaması zorunlu olmadığı sürece kullanılmamalıdır. Overprint
uygulanan işlerde genel olarak sorun yaşanmaktadır. Bu komutun kullanılmaması
gerekir.
OZALİT: Montajda yapılan
hataları görmek için baskıya geçmeden önce yapılan prova. Amonyak ile
şekillenen genelde mavi renkli olan fotografik baskı provası.
PANTONE: Pantone firması
tarafından üretilen ve baskı dünyasının standart renklerini oluşturan katalog.
Dünya’nın her yerinde aynı renk baskı yapma imkanı veren ve kurumsal kimlik
çalışmalarında kullanılan renk uyum kataloğudur.
PERFORAJ: Yırtma,katlama
ya da üretim sonrası kullanımlar (kopar-al) için baskılı malzeme üzerinde
sıralı küçük delikler açılması işlemidir. Perforaj parçası olan ofset
makinalarda baskı ile birlikte gerçekleştirilebilen bir işlemdir. Ofset makinada
bu parçası olmayan matbaalar bıçak yaptırarak kesim makinalarında bu işlemi
gerçekleştirir. Genellikle ciltli işlerde kullanılan bir işlemdir.
PİGMENT: Boyanın özünü
teşkil eder. Onun asıl rengini verir. Çeşitli vernik ve dolgu maddeleri ile
birleştirilerek boya imalatında kullanılır.
PİLYAJ: Dosya,
broşür, dergi vs. gibi basılmış materyallerin kırım yerlerine denir. Cilt
işlerinde, katlanmayı kolaylaştırmak için,kağıt, karton veya mukavva üstünde
oluk açmak. Özel bıçak kullanılarak pedal,kazanlı veya maşalı makinalarda yapılan
işlemdir. Pilyaj kalınlığı hem bıçağa verilen milimetrik kalınlık hem de forsa
ayarını yaparak sağlanır. Pilyaj yaparken baskı basıncı iyi ayarlanmazsa, kağıdı
kesebilir. Bu hususa dikkat etmek gerekir.
PİKSEL: Bilgisayar,tarayıcı
ya da başka bir dijital cihaz tarafından yapılan noktaya denir.
PORTRE: Kağıdın dikey
olarak kullanılmasıdır.
POZA: Baskı sırasında kağıdın makinede
düzgün bir şekilde baskı kazanına iletilmesini sağlayan, ileri geri hareket
ettirilebilen parçadır.
POZA REVOLTA: 4 Kalıpla 4 renk baskı yapılarak makine ebadına uygun
formatlarda kağıdın önünün ve arkasının basılması tekniğidir. Hem basılacak
kalıp sayısının, hem de makine ayarlarındaki kaybedilecek zamanlardan tasarruf
sağlar. Kağıdın makinedeki hareketi makas adını verdiğimiz aparatların kağıdın
geniş yüzünü tutarak diğer baskı ünitelerine taşıması şeklindedir. Kağıdın
makaslar tarafından tutulan kısmına "Makas"adını vermekteyiz. Ayrıca
kağıt üzerindeki baskıların aynı yere basılabilmesini sağlamak amacıyla kağıt, makas
tarafından alınmadan hemen önce ayarlayan "poza" adını vermekteyiz.
Normal revolta baskıda kağıdın makası değiştirilmeden yapılan baskı şeklidir.
Aynı poza ve aynı makas ile kağıdın önünün ve arkasının basılması işlemidir.
PRES: Altta ve üstte aynı ölçüde iki tablası
bulunan, üstte sıkma işlemini yapan bir bölümü olan, ciltleme işlemi biten işin
kapağı takıldıktan sonra (kurumadan) cilt bezi mukavvaya yapışırken arada
kalabilecek hava kabarcıklarının giderilmesi işleminin yapıldığı makinelerdir.
Yorum Bırakın